نقاشی بخصوص تا قبل از پیدایی عکاسی، سند مهمی از شناخت محیط انسانی برای پژوهندگان تاریخ، علوم انسانی و اجتماعی به دست می دهد. در این کارکرد، نقاشی نه به عنوان یک اثر هنری بلکه به عنوان یک سند تاریخی مورد توجه است.در موسیقی شناسی نیز، آثار نقاشی از منظر ایکونوگرافی و اسنادی و استنادی کاربرد دارد و در شناسایی ژستوال ، تکنیک و تغییر و تکامل سازها نقش مهمی ایفا می کند. (بیشتر…)
دکتر حسن عشایری - دکتر شیوا دولت آبادی مغز انسان از شبکه ی عصبی سازمان یافته ای تشکیل شده است که توانایی تحریک پذیری، تحلیل محرک و پاسخ متناسب به تحریک را داراست. در بدو تولد، نوزاد انسان توسط تحلیل گرهای حسی، دنیای درون تنی و برون تنی را ارزیابی می کند و به محرک های کلیدی ضروری پاسخ می دهد. پردازش اطلاعات در این دوران غیر ارادی، غیر آگاهانه و بیشتر به صورت بازتاب های است که بنیادی ترین فرایندهای زیستی یعنی تعادل چاقی، چرخه ی خواب، بیداری و هشیاری را تنظیم می کند. (بیشتر…)
آروین صداقت کیش نامش هر کدام که باشد؛ همه‌پسند، عوامانه، عامیانه، مردم‌پسند، مردمی یا حتا همتای وارداتی مشهورترشان «پاپ»، چنان که خود کنشگران آن حوزه می‌نامند، شنوندگان و پدیدآورندگان آن را می‌شناسند و برای یافتن مصداق‌هایش تردیدی به دل راه نمی‌دهند. در میان منتقدان و موسیقیشناسان اما وضع به گونه‌ای دیگر است. آنها می‌خواهند دسته‌بندی، توصیف، و یا تبیین کنند و در یک کلام بشناسند و بشناسانند پس ناگزیر در معنی این واژه‌ها و اعتبارشان تامل و گاه چون و چرا خواهند کرد. (بیشتر…)
بروز جنبش‌های سیاسی در خاورمیانه و شمال آفریقا در سالهای اخیر بحث‌های بسیاری به راه انداخته است. «بهار عربی» به عنوان یک پدیده اجتماعی پیچیده را می‌توان از زوایایی گوناگون بررسی کرد. این بررسی‌ها نشان دهنده تقلیل این اتفاقات به یک عامل و یا علت اجتماعی نیست اما می‌تواند به درکی کاملتر از این اتفاقات کمک کند. سمرا آدنا دستیار ویراستار ابن سینا (ژورنال مطالعاتیِ امور مسلمانان دانشگاه استنفورد) مصاحبه‌ای با دکتر رمزی سلطی استاد مطالعات عربی در رابطه با موسیقی بهار عربی، ترتیب داده است. (بیشتر…)
« دلم می خواهد نمایش های شکسپیر، در نزد مخاطبان معاصر، حس ستایش و کنجکاوی را برانگیزاند، دلم می خواهد آقایان و خانم های دربار لویی چهاردهم با احساسات بسیار برای اجرای نمایش های راسین کف بزنند، باز هم دلم می خواهد اگمونتِ گوته و گفته های گیوم اثر شیلر، تخیلاتِ جوان آلمانی را به شکلی منحصر بفرد درگیر کند، اما وقتی به اجرای بسیار بدِ اُمِنید (Euménides) رجوع می کنم (بیشتر…)
کتاب نمایش و رقص در ایران، نوشته ی مجید رضوانی، یکی از معدود پژوهش های انجام شده در زمینه ی شناخت و آشنایی با ریشه و گونه های مختلف این دو هنر کهن در ایران است که در سال 1962 یعنی بیش از 53 سال پیش در پاریس منتشر شده است. در این کتاب رضوانی به مطالعه ی خاستگاه هنر نمایش و رقص در ایران باستان، شناخت، معرفی و گاه تحلیل و مقایسه ی گونه های مختلف نمایشی در ایران، تمدن های همجوار و در طی تاریخ می پردازد. هر چند گاه خط مرکزی این پژوهش مخدوش به نظر می آید، اما در کلیت خود، یکی از منابع مهم در شناخت و مطالعه ی نمایش و رقص در ایران است. (بیشتر…)
محمود خوشنام فرهنگ عامیانه را اگر برگردان دقیق آن چیزی بدانیم که در زبان‌های اروپایی "فولکلور" نامیده می‌شود، دامنه‌ای بسیار گسترده پیدا می‌کند و همه باورها، رفتارها، شعرها، قصه‌ها و ترانه‌های بخش بزرگی از توده‌های مردم را در بر می‌گیرد. در این میان ترانه‌های عامیانه که جایی برجسته در این فرهنگ دارد، خود به دو بخش روستایی و شهری تقسیم می‌شود، اگر چه در تعریف‌هایی که تا کنون از آن به دست داده‌اند، به سبب وجود ویژگی‌های مشترک از این تفکیک چشم پوشیده‌اند. (بیشتر…)
شاهرخ راعی ساکنان هر دیار و مردمان هر قومی جلوه‌های فاخری از هنر و ادبیات و نمادهایی از اندیشه ی نیاکان خود را در گنجینه ی فرهنگ خویش دارند. پدیده‌هایی که حاصل دریافت آن مردمان از زیبایی‌های آفرینش و نگرش آنها به هستی بوده و متاثر از پیچیدگی‌های روحی و شیوه ی معیشت آنان و نیز حاصل روزگارانی است که پشت سر گذارده اند. این شاخصه‌های فرهنگی جلوه‌هایی از حضور آن قوم در کارگاه هستی است و هر کجا که نامی از آن دیار به گوش رسد آن جلوه‌های هنر و فرهنگ است که در ذهن نقش می‌بندند. این پدیده‌ها جایگاهی ویژه در دل مردمان آن دیار داشته و همگام با جامعه ی آنان رشد، دگرگونی و شاید هم تکامل می‌یابند. (بیشتر…)
بهروز آقاخانیان تلویزیون در حال پخش صحنه‌هایی از تظاهرات مردم بالتیمور علیه خشونت پلیس است که چند روز پیش باعث مرگ یکی دیگر از جوانان سیاهپوست آمریکا به‌نام “فردی گری” شد. در اینترنت و شبکه‌ها‌ی اجتماعی فیلم‌ها و تصاویر زیادی در حال بازنشر است. بعضی افراد با در کنار هم قرار دادن تصویری از این روزهای بالتیمور در کنار عکس سیاه و سفید از جنبش حقوق مدنی سیاهپوستان سال ۱۹۶۸ همین شهر می‌گویند که تظاهرات امروز ادامه همان جنبش ضد نژادپرستی و تبعیض است. جنبش موفقی که باعث تغییرات حقوقی بسیاری در قانون اساسی ایالات متحده به نفع اقلیت محروم سیاهان شد. با کنجکاوی سراغ صفحه‌های خوانندگان رپ در توییتر و فیسبوک می‌روم تا ببینم چه عکس‌العملی نشان داده‌اند. (بیشتر…)
از مرگ مرتضی پاشایی روزها می‌گذرد. اما بحث‌ها از زوایای گوناگون همچنان در جریان است. محسن شهرنازدار، در گفت‌وگویی که می‌خوانید با اشاره به وقایع بعد از مرگ مرتضی پاشایی خواننده جوان، از طبقه اجتماعی جدیدی برای ما گفت که در موسیقی پاشایی به دنبال گمگشته‌های خویش می‌گردد. بد نیست که در کنار همه تحلیل‌هایی که تا به امروز شنیده‌ایم، نظرات او را نیز بخوانیم: به‌نظر شما نقش و اهمیت مطالعات موسیقی در دنیای امروز ما چیست؟ موضوعات مورد نظر در موسیقی شناسی برخلاف بسیاری از زمینه‌هایی که احتمالا در حوزه علوم اجتماعی با اتکا بر بینش‌ها و روش‌های پژوهش قابل بررسی‌اند،تا اندازه ای نیاز به دانش تخصصی موسیقی هم دارد. در عین حال موسیقی در زمینه اجتماعی می‌تواند با مجموعه‌ای از عناصر فرهنگی شکل دهنده جامعه، (بیشتر…)
علی امینی نجفی سیته دلا موزیک (شهر موسیقی) در پاریس از نوامبر 2010 تا ژانویه ۲۰۱۱ نمایشگاهی به عنوان "لنین، استالین و موسیقی" برگزار کرد که تصویری گسترده از هنر و موسیقی "کمونیستی" عرضه می‌کرد، که نه تنها در "یک ششم کره زمین" بلکه در سراسر جهان تأثیری عمیق باقی گذاشت. تمرکز نمایشگاه بر سالهای ۱۹۱۷ تا ۱۹۵۳ بود، یعنی از انقلاب بلشویکی اکتبر به رهبری ولادیمیر ایلیچ لنین تا مرگ جانشین او یوزف استالین؛ اما در واقع سرگذشت هنر و موسیقی روسیه را از اوایل قرن بیستم تا فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی (سابق) پی می‌گرفت. نمایشگاه در دو طبقه موزه در دو بخش جداگانه عرضه شده بود: در زیرزمین، مرحله اول یعنی از آغاز تا ۱۹۳۰ جای گرفته بود و در طبقه بالا (همکف) مرحله دوم یعنی از ۱۹۳۰ تا ۱۹۵۳. این تقسیم‌بندی تاریخی از نظر رده‌بندی یا ارزش‌گذاری هنری نیز تا حد زیادی معتبربود. (بیشتر…)
نقدهای اباذری بری از هرگونه کینه توزی و از جنس خشم های رحیمانه است جمال محمدی|استادیار جامعه شناسی دانشگاه سنندج چندی پیش در پی واکنشها به سخنان یوسف اباذری در نشست <<پدیدار شناسی فرهنگی یک مرگ>> مطلبی نوشتم با عنوان <<روی جاده ی نمناک>> و ادعا کردم که اباذری به گواهی کارنامه فکری و عملی اش مدافع سر سخت مردمان فرو دست، منتقد صادق جامعه ایران و دلسوز سرزمینی است که به زعم او دولت و روشنفکر و مردم و همگان در شکل دادن وضعیت کنونی اش نقش داشته اند. در آن نوشته برای اثبات ادعا های خود به آثار اباذری استناد کردم و کوشیدم قدمی کوچک در شناساندن این جامعه شناس بردارم. ناگفته ماندن برخی حرفها در آن نوشته کوتاه و بالا بودن حجم واکنشها و انتقادات به سخنان اباذری وادارم کرد مطلب دیگری بنویسم و این بار نه فقط به آثار اباذری که به انتقادات منتقدان نیز استناد کنم. (بیشتر…)
