محمود خوشنام پرویز مشکاتیان سنتور نواز و آهنگساز سنتی که پایان شهوریور امسال پنج سال از درگذشت او میگذرد، یکی از پایمردان جامعه موسیقی ایران در دوره بحران به شمار میرود. (بیشتر…)
محمود خوشنام موسیقی سنتی ایران بر خلاف نظر پیشینیان سرشار از وزن و ریتم است با این ویژگی که وزن و ریتم در درازای تاریخ و به سبب حرکت های اجتماعی و دگرگونی های فرهنگی در ژرف مایه ها پنهان شده است. باید مایه ها را شکافت و ریتم های پنهان و مهجور را از نو از دل آن بیرون کشید. (بیشتر…)
نگاهی به مبانی اجرا در موسيقی دستگاهی بهراد توكلی اشاره: ثبت رديف موسيقی ايران به عنوان ميراث معنوی بشريت در سازمان جهانی يونسكو رويداد تاريخی قابل توجهی است كه ثمرهی تلاش ساليان جمعی از موسيقیدانان و پژوهشگران موسيقی كشورمان بود. اين رخداد دارای جنبههای مختلف بسيار مهمی است (بیشتر…)
مرتضی واعظ در یادداشت قبل (لطفیِ سیاسی) زندگی محمدرضا لطفی را به دو بخش عمده تقسیم کردیم و از گرایشات سیاسی او و تاثیر آن بر آثارش گفتیم. اینک بخش دوم زندگی او را که به نوعی در تقابل با دوره اول است را بیشتر می کاویم.گرایش برخی از نام آوران چپ در ایران به مقوله عرفان و درویشی شاید (بیشتر…)
مرتضی واعظ زندگی محمدرضا لطفی دو بخش عمده دارد: یک بخش مملو از فعالیت های سیاسی و بخش دیگر سرشار از درویشی و درونگرایی. هر دو بخش از زندگی وی تاثیرات مستقیم و انکار ناپذیری بر روند موسیقی دستگاهی ایران داشته است. چنانکه از گرایشات سیاسی وی در دهه 50 برخی از آثار بی بدیل چاووش (بیشتر…)
محمد رضا لطفی در گذشته چون ردیف ها ضبط نشده بودند، کسانی که نت نویسی می دانستند، تنها وقتی می توانستند بنویسند که یا خودشان ردیف را زده و حفظ کرده بودند و یا نزد استادی که می دانست، می رفتند و بر پایهی اصول و توافقی نت ردیف روایت شده ی وی را می نوشتند. اما امروزه چون بعضی از ردیف ها از طرف رادیو و تلوزیون یا وزارت فرهنگ و هنر ضبط شده است، (بیشتر…)
محمد رضا لطفی به طور کلی فرم های شعری ایران، دست کم از زمان رودکی تاکنون، نقش بسیار بزرگی در شکل گیری موسیقی دستگاهی ایفا کرده است. تغییر فرم شعر فارسی و تکامل آن از دوبیتی خوانی ) پهلویات باستان (به فرم ایرانی غزل، تحول بزرگی را درعرصه ی شکل گیری موسیقی ایرانی به وجود آورد. (بیشتر…)
امیر رستاق محمدرضا لطفی آهنگساز، ردیفدان، نوازنده تار و سهتار و چند ساز دیگر از جمله نوابغ تاریخ موسیقی معاصر ایران بود که در هر زمینهای گام نهاد، تاثیرات فراوانی بر جای گذاشت. او نوازندهای چیرهدست بود، بداههپردازی قهار و آهنگسازی با ملودیهای بکر و درخشان. (بیشتر…)
نگاهی به مبانی ساختاری موسيقی دستگاهی ايران بهراد توکلی اشاره: انتشار و تدوين روايتهای مختلف از رديف موسيقی ايران موضوع مهمی است كه پرداختن به آن از جنبههای گوناگونی حايز اهميت است. موضوع رديف و مبانی موسيقی ايران كه تاكنون دهها مقاله و كتاب در خصوص آن نگاشته شده، هنوز در ذهن نوازندگان متبادر كنندهی مفاهيم گوناگون و تعابير مختلف و بعضاً متناقضی است. (بیشتر…)
نگاهی به نظریات مختلف موسیقی ایرانی بهراد توکلی مهم ترین تاثیر نظریه های موسیقی در عرصهی اجرا است . اجرای موسیقی بی گمان تحت تاثیر ذهنیت هنرمند از موسیقی شکل می گیرد و مهم ترین تاثیر نظریه ها ساماندهی این ذهنیت است ، واضح است هر چه نظریات مدون تر و مستدل تر باشد این انسجام در اجراها نیز مشهود خواهد بود و بالعکس. رویکرد این نوشتار بررسی اجمالی تعاریف و نظریات در موسیقی دستگاهی طی 70 سال اخیر است که موجب تحولات چشمگیری در اجراها طی این دوره نسبت به دوره های قبل شده . (بیشتر…)
نقش چهار مضراب در موسیقی ایرانی کیوان فرزین چهار مضراب را میتوان از قدیمیترین و مهمترین ضربیهای موسیقی ایران دانست. از نظر تاریخی این واژه اولین بار توسط «فرصت الدوله شیرازی » و در کتاب «بحر الالحان»(تالیف ۱۲۸۳ه.ق) آمده است. (بیشتر…)