مروری تاریخی بر پیوند موسیقی و سینما [بخش هفتم] سارا نجفی واژه‌ی «موزیکال» به چندین معنای مختلف به کار رفته است. در پایین ترین سطح، «موزیکال» صرفاً یعنی فیلمی که دارای مقدار قابل ملاحظه ای موسیقی داستانی باشد (موسیقی اجرا شده به وسیله‌ی شخصیت های روی پرده). به این معنا این واژه معرف یک ژانر بین المللی بسیار متنوع است، با نمونه هایی مهم در تمام دهه ها از ١٩٢٠ به این سو و از هر قاره. در دهه‌ی ١٩٣٠ «موزیکال» های اروپایی وجه اشتراک چندانی نداشتند. فیلم های موزیکال انگلیسی عموماً با ستارگان موزیک هال نظیر «گرتورد لارنس»، «اولین لی» و «جسی میتوز» ساخته می شدند. فیلم های آلمانی موسیقی و داستانشان را از سنت اپرت می گرفتند – اگرچه Groschenoper(1931) - Die 3- ماخوذ از تئاتر «برتولت برشت» بود. در فرانسه، فیلم های موزیکال «رنه کلر» از مایه ها و تکنیک های آوانگارد استفاده می کردند. (بیشتر…)
بررسی تاریخی برنامه های آموزشی هنرستان موسیقی در ایران (قسمت اول) احمدرضا احمدی بررسی برنامه های آموزشی مراکز آکادمیک موسیقی در ایران از جمله موارد بسیار مهم برای شناخت معضل آموزشی موسیقی در ایران است. از همین رو به تاریچه‌ی تدریس موسیقی از بدو پیدایش نقبی زدیم تا آغازی شود برای رفع این مشکل. بررسی این تاریخچه به سبب گستردگی آن در چند شماره به صورت پیوسته ادامه خواهد یافت . هنرستان عالی موسیقی در سال 1293 به پیشنهاد « غلامرضا مین باشیان » ( سالارمعزز ) و تصویب وزارت معارف، قسمت موزیک نظام مدرسه‌ی « دارالفنون » به صورت آموزشگاهی با عنوان کلاس موزیک افتتاح شد. در این کلاس که دوره ای چهار ساله داشت، در کنار موسیقی نظام، موسیقی کلاسیک غرب نیز تدریس می‌شد. (بیشتر…)
هوشنگ جاوید گذر از تاريخی پرحادثه, آيين های تموزی در ايران را در طول زمان دستخوش تغييرات كرده است، اينك ببينيم آيين اسب چوبی كه در تمامی نواحی ايران به اجرا درمی آيد چگونه به ما رسيده است؟ از بزرگ‌‌ترين مشكلات و بلايای ايران خشكی به هنگام تموز (تابستان) بوده و هست، باور ايرانی در اين باره چنين بوده است كه: ت‍‍ِشتر (ستارة قلب الاسد) بارانهای سودمند تابستانی را با خود به همراه می آورد، در‌حالی كه ا‌َپوش‍َه با آزادسازی ديو بديها آبها را زندانی می كند وتشت‍َر است كه آنها را رهايی می بخشد. پس پارسايان به خواهش و نيايش برمی خواستند، تشتر به اين نيايش گوش داده به صورت اسب زيبايی با گوشهای زر‌ّين و لگام زرنشان به دريای فراخ كرت فرود می آيد. (بیشتر…)
از مرگ مرتضی پاشایی روزها می‌گذرد. اما بحث‌ها از زوایای گوناگون همچنان در جریان است. محسن شهرنازدار، در گفت‌وگویی که می‌خوانید با اشاره به وقایع بعد از مرگ مرتضی پاشایی خواننده جوان، از طبقه اجتماعی جدیدی برای ما گفت که در موسیقی پاشایی به دنبال گمگشته‌های خویش می‌گردد. بد نیست که در کنار همه تحلیل‌هایی که تا به امروز شنیده‌ایم، نظرات او را نیز بخوانیم: به‌نظر شما نقش و اهمیت مطالعات موسیقی در دنیای امروز ما چیست؟ موضوعات مورد نظر در موسیقی شناسی برخلاف بسیاری از زمینه‌هایی که احتمالا در حوزه علوم اجتماعی با اتکا بر بینش‌ها و روش‌های پژوهش قابل بررسی‌اند،تا اندازه ای نیاز به دانش تخصصی موسیقی هم دارد. در عین حال موسیقی در زمینه اجتماعی می‌تواند با مجموعه‌ای از عناصر فرهنگی شکل دهنده جامعه، (بیشتر…)
علی امینی نجفی سیته دلا موزیک (شهر موسیقی) در پاریس از نوامبر 2010 تا ژانویه ۲۰۱۱ نمایشگاهی به عنوان "لنین، استالین و موسیقی" برگزار کرد که تصویری گسترده از هنر و موسیقی "کمونیستی" عرضه می‌کرد، که نه تنها در "یک ششم کره زمین" بلکه در سراسر جهان تأثیری عمیق باقی گذاشت. تمرکز نمایشگاه بر سالهای ۱۹۱۷ تا ۱۹۵۳ بود، یعنی از انقلاب بلشویکی اکتبر به رهبری ولادیمیر ایلیچ لنین تا مرگ جانشین او یوزف استالین؛ اما در واقع سرگذشت هنر و موسیقی روسیه را از اوایل قرن بیستم تا فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی (سابق) پی می‌گرفت. نمایشگاه در دو طبقه موزه در دو بخش جداگانه عرضه شده بود: در زیرزمین، مرحله اول یعنی از آغاز تا ۱۹۳۰ جای گرفته بود و در طبقه بالا (همکف) مرحله دوم یعنی از ۱۹۳۰ تا ۱۹۵۳. این تقسیم‌بندی تاریخی از نظر رده‌بندی یا ارزش‌گذاری هنری نیز تا حد زیادی معتبربود. (بیشتر…)
لئون ترمين (1896- 1993)، مهندس الكترونيك روسی و توليدكننده ساز بود كه شهرت عمده او به خاطر اختراع سازی الكترونيكی است كه پس از او با نام خودش ثبت شد. او در 24 اوت سال 1896 در شهر سن‌پترزبورگ به دنيا آمد. نام حقيقی او لِوسرگيويچ‌ترمن1 است. ترمين در دانشگاه پتروگراد در رشته فيزيك و در كنسرواتوار سن‌پترزبورگ موسيقی آموخت. در سال 1919 به مديريت آزمايشگاه نوسانات الكتريكی در مؤسسه فنی لنينگراد منصوب شد. تحقيقات او در آن آزمايشگاه موجب گرديد كه به تركيب فيزيك و موسيقی علاقه پيدا كند. در سال 1922، سازی را كه اتروفون2 می ناميد، به لنين و پوليت‌بورو3 نشان داد و لنين دستور داد بلافاصله ششصد دستگاه از آن ساخته شود. ترمين از همان ابتدا تصميم گرفت ساز خود را به دست موسيقی دانهای جدّی بدهد و در سال 1924 اين ساز در اولين اثر سمفونيك به نام سمفونيك ميستری4 اثر آندری پاسچنكف5 و با اجرای اركستر فيلارمونيك لنينگراد و تك‌نوازی ترمين، به كار گرفته شد. (بیشتر…)
حسن کرمی مجموع سروده های « رامی » را می توان در دو بخش بزرگ جای داد : ۱- شعرهای فارسی ۲- بومی سروده ها و ترانه ها. شعرهای فارسی او را نیز می توان به دو بخش تقسیم کرد : شعرهای آزاد و بی وزن و شعرهای موزون و مقفی .اکثر شعرهای فارسی او را اشعار بی وزن یا به تعبیری « شاملویی » تشکلیل می دهد . دفتر اول جمعا” شامل پنجاه و هشت شعر آزاد او بوده است . در این دفتر غیر از بقیه ی شعرهای آزاد ، اشعار موزون فارسی او نیز جای دارد که شامل تعدادی غزل ، رباعی ، مثنوی و قطعات دیگر است . « رامی » اگر چه قویا” تحت تاثیر زبان شعر شاملو است ولی همچنان که پیش ازین گفته ایم ، اواین تاثیرات را درونی کرده و از صافی ذهن هوشیار و هنرمند خود عبور داده است . او بنا بر خصلت های فردی و توانایی ذاتی ابداع و با بهره مندی از ویژگیهای فرهنگ جنوبی و زمینه های اقلیمی و قومی خود ، توانسته در شعرهای آزاد و شاملوئی خویش به زبانی دست یابد که منحصر به اوست. این زبان به سادگی و انگیزشی درونی ، لحن تغزلی و اساطیری به خود می گیرد. (بیشتر…)
نقدهای اباذری بری از هرگونه کینه توزی و از جنس خشم های رحیمانه است جمال محمدی|استادیار جامعه شناسی دانشگاه سنندج چندی پیش در پی واکنشها به سخنان یوسف اباذری در نشست <<پدیدار شناسی فرهنگی یک مرگ>> مطلبی نوشتم با عنوان <<روی جاده ی نمناک>> و ادعا کردم که اباذری به گواهی کارنامه فکری و عملی اش مدافع سر سخت مردمان فرو دست، منتقد صادق جامعه ایران و دلسوز سرزمینی است که به زعم او دولت و روشنفکر و مردم و همگان در شکل دادن وضعیت کنونی اش نقش داشته اند. در آن نوشته برای اثبات ادعا های خود به آثار اباذری استناد کردم و کوشیدم قدمی کوچک در شناساندن این جامعه شناس بردارم. ناگفته ماندن برخی حرفها در آن نوشته کوتاه و بالا بودن حجم واکنشها و انتقادات به سخنان اباذری وادارم کرد مطلب دیگری بنویسم و این بار نه فقط به آثار اباذری که به انتقادات منتقدان نیز استناد کنم. (بیشتر…)
محسن شهرنازدار تلویزیون را روشن می کنید؛ احتمال اینکه اولین تصویری که ببینید آگهی کالا و تبلیغ محصولی باشد، بسیارزیاد است. وجه غالب پیام های بازرگانی در ایران با شعر و ترانه و موسیقی های آشنا همراه شده است؛به گونه ای که در خاطره مخاطبان این محصولات،آگهی هر یک از آنها با شعر و ترانه ای به یاد می آید.موسیقی در تبلیغات چیست و حوزه اثر گذاری آن کدام است.این یادداشت نگاهی به این موضوعات دارد: موسیقی درتبلیغات به معنای ادغام موسیقی در رسانه های الکترونیکی به منظور افزایش موفقیت درموضوع تبلیغ است. (بیشتر…)
مارگارت تاچر را بیشتر به خاطر سیاستهای رادیکال اقتصادی و یکدندگی های سیاسی اش می شناسند تا تاثیرش بر موسیقی و فرهنگ بریتانیا. واقعیت این است که خانم تاچر شاید به طور مستقیم خدمت چندانی به فرهنگ و هنر در بریتانیا نکرد، ولی خشم حاصل از سیاستهای اقتصادیش در قشر کارگر آن دوره باعث تولید یکی از بهترین دوره های موسیقی اعتراضی در تاریخ بریتانیا شد. در اواخر دهه هفتاد میلادی جنبش پانک در موسیقی صدای نارضایتی جوانان از وضعیت موجود را به گوش مردم رساند. پیروزی خانم تاچر در سال ۱۹۷۹ و سیاستهای اقتصادی اش آتش موسیقی و فرهنگ پانک در بریتانیا را در دهه هشتاد میلادی شعله ورتر کرد. (بیشتر…)
مروری بر مبانی موسیقی راک مهران پورمندان هنگامی که «الکسیز کورنز» خواننده و گیتاریست انگلیسی گروه بلوز خود را با مشارکت «سیریل دیویس» خواننده نوپای انگلیسی تشکیل می‌داد در واقع شیوه‌ی موسیقی بلوز دیگر برایش ارضا کننده نبود، بنابراین با به کارگیری الگوهای «ریتم-بلوز» و هارمونی ای ساده، با دعوت از «دیک هک اشتال اسمیث» نوازنده ساکسفون،یک بخش «هردباپ» به آثارش افزود تا به شیوه‌ی دلخواه موسیقیایی اش نزدیک شود. با این کار «کورنر» قصد داشت تا از ریتم‌های قرار دادی «جاز» دوری جوید؛ به همین دلیل در گروه خود از «چارلی و اتس» و «جینجر بیکر» به عنوان نوازنده درامز استفاده کرد تا الگوهای ریتمیک متفاوتی را خلق کند. (بیشتر…)
مروری بر موسيقی انقلاب اسلامی ايران نیوشا بزرگمهر موسیقی، در اوسط دهه 50 با ظهور اعجوبه‌هایی که همراه نت‌های خود اندیشه‌هایی ژرف را ارمغان آورده بودند، بر سکوی پرتابی قابل لمس ایستاد تا نوع کلاسیک شده برنامه گل‌ها را ورق بزند و شیوه‌ای تازه را بیازماید. این انقلاب پیش و بیش از هر چیز درون موسیقیدانان رخ داد تا آتش درون در نغمه‌هایی گر بکشد که به گفته زنده‌یاد پرویز مشکاتیان زبان و ضربان دل مردم باشد. این جریان ادامه پیدا کرد تا آن که در انقلاب اسلامی سال 57، موسیقی، زبان اعتراض مردم شد تا رفتار حاکمان را به نقد بکشد و از ورای واژه‌ها و نت‌ها پیامی را به مردم برساند که فراتر از زبان آنها باشد. (بیشتر…)
