آرشیو Archive

ساکسیفون

سازی که نازی‌ها خواستار ممنوعیتش بودند

نزدیک به ۲۰۰ سال از ساخت ساز ساکسیفون می‌گذرد؛ سازی که نامش را وامدار سازند‌ه‌اش آدولف ساکس است. این ساز بادی برای رسیدن به جایگاهی که امروز در موسیقی دارد، تاریخی پرفراز و نشیب را پشت سر گذاشته است. ساکسیفون سال‌های زیادی به عنوان سازی شیطانی در اذهان عموم شناخته می‌شد. مردم این ساز بادی را بیش از همه با روسپی‌گری و تجارت مواد مخدر پیوند می‌داد و برای توصیف صدایش از واژه‌های نظیر "ناله یا وز وز" استفاده می‌کردند. در دوران حکومت ناسیونال سوسیالیست‌ها در آلمان حتی تلاش‌هایی برای ممنوع کردن این ساز انجام شد. (بیشتر…)


رابطه انسان و موسیقی

ضرورت موسیقی در عصر اضطراب

دکتر حسن عشایری - دکتر شیوا دولت آبادی مغز انسان از شبکه­ ی عصبی سازمان یافته ­ای تشکیل شده است که توانایی تحریک ­پذیری، تحلیل محرک و پاسخ متناسب به تحریک را داراست. در بدو تولد، نوزاد انسان توسط تحلیل گرهای حسی، دنیای درون­ تنی و برون ­تنی را ارزیابی می ­کند و به محرک ­های کلیدی ضروری پاسخ می ­دهد. پردازش اطلاعات در این دوران غیر ارادی، غیر آگاهانه و بیشتر به صورت بازتاب ­های است که بنیادی ­ترین فرایندهای زیستی یعنی تعادل چاقی، چرخه­ ی خواب، بیداری و هشیاری را تنظیم می ­کند. (بیشتر…)


عالمانه در وصف مردم‌پسند

درباره‌ی کتاب «پیدایش موسیقی مردم‌پسند در ایران» نوشته‌ی «ساسان فاطمی»

آروین صداقت کیش نامش هر کدام که باشد؛ همه‌پسند، عوامانه، عامیانه، مردم‌پسند، مردمی یا حتا همتای وارداتی مشهورترشان «پاپ»، چنان که خود­ کنش­گران آن حوزه می‌نامند، شنوندگان و پدیدآورندگان آن را می‌شناسند و برای یافتن مصداق‌هایش تردیدی به دل راه نمی‌دهند. در میان منتقدان و موسیقی­شناسان اما وضع به گونه‌ای دیگر است. آنها می‌خواهند دسته‌بندی، توصیف، و یا تبیین کنند و در یک کلام بشناسند و بشناسانند پس ناگزیر در معنی این واژه‌ها و اعتبارشان تامل و گاه چون و چرا خواهند کرد. (بیشتر…)


موسیقی بهار عربی

گفتگو با رمزی سلطی | ترجمه: بهروز آقاخانیان

بروز جنبش‌های سیاسی در خاورمیانه و شمال آفریقا در سال‌های اخیر بحث‌های بسیاری به راه انداخته است. «بهار عربی» به عنوان یک پدیده اجتماعی پیچیده را می‌توان از زوایایی گوناگون بررسی کرد. این بررسی‌ها نشان دهنده تقلیل این اتفاقات به یک عامل و یا علت اجتماعی نیست اما می‌تواند به درکی کاملتر از این اتفاقات کمک کند. سمرا آدنا دستیار ویراستار ابن سینا (ژورنال مطالعاتیِ امور مسلمانان دانشگاه استنفورد) مصاحبه‌ای با دکتر رمزی سلطی استاد مطالعات عربی در رابطه با موسیقی بهار عربی، ترتیب داده است. (بیشتر…)


خانلری و موسیقی

محمود خوشنام به قول نادر نادر پور "نه تنها در میان هم نسلان خود، بلکه در میان استادان بسیار دان اندک نویسش نیز همانندی نیافته است...... در تاریخ هفت قرن اخیر ادب ایران کسی را که همانند خانلری آثاری بدین فراوانی و سودمندی در زمینه‌های مختلف پدید آورده باشد، نمی‌توان یافت." "بی همانندی دیگر ذهن و اندیشه نوگرایانه او بود، با آن که در اساس به فرهنگ کهن ایران تکیه داشت. عمده‌ترین قلمرو پژوهش‌های او "زبان فارسی" و تاریخ فرهنگ ایران بود. وقتی که رساله "وزن شعر فارسی" او در سال ۱۳۲۷ انتشار یافت، نکته‌ها و ظرائفی که در آن مطرح شده بود، برای ادیبان زمانه عجیب و غریب جلوه می‌کرد. (بیشتر…)


پرویز ناتل خانلری؛ از ادبیات تا موسیقی

محمود خوشنام نادر نادرپور شاعر معاصر می‌گوید: "در تاریخ هفت قرن اخیر ادبیات فارسی کسی را نمی‌توان یافت که چون پرویز ناتل خانلری در زمینه‌های مختلف گفتن و نوشتن آثاری چنین فراوان و سودمند پدید آورده باشد." وزن شعر فارسی و تاریخ زبان فارسی، برجسته‌ترین زمینه‌هایی‌ است که پژوهش‌های خانلری در آن جریان یافته است. وزن شعر فارسی که در سال ۱۳۲۲ تالیف شده و در جمع هفتاد سالی از عمرش می‌گذرد هنوز اعتبار مرجعیت خود را حفظ کرده است. (بیشتر…)


هنرستان پرماجرا

بررسی تاریخی برنامه‌های آموزشی هنرستان موسیقی در ایران (قسمت دوم)

احمدرضا احمدی «روح اله خالقی» موسیقی دان و محقق موسیقی، در سال 1328 هنرستان موسیقی ملی را بنیاد نهاد. خالقی شاهد دو دوره ی ریاست «علینقی وزیری» بود و مشکلات او را در دفاع از موسیقی ملی از نزدیک دیده بود. وی با تجربیات وزیری و البته خودش می دانست که تنها راه نجات آموزش موسیقی ملی، ایجاد هنرستانی با استقلال کامل است. خالقی درباره ی بنیاد هنرستان موسیقی ملی در جلد سوم سرگذشت موسیقی ایران می نویسد: «با تبلیغات ناروایی که در محیط هنرستان موسیقی راجع به موسیقی ایرانی شده بود و شاگردان هنرستان را به موسیقی ملی بی علاقه کرده بود (بیشتر…)


شبیه‌گردانی یا تعزیه

مجید رضوانی، برگردان مریم قره‌سو

(در بخش های پیشین، تا آنجا گفته شد که برخی رفتارهای ساده در اجرای تعزیه، نشان دهنده ی مفاهیم ثانویه ی دیگری هستند و به عبارتی رفتارها و ابزار، در طول تاریخ به شکل نمادین و با تکیه بر ارزش گذاری های متفاوت، در تعزیه تعریف شده اند. م.) «شبیه» یا «شبیه گردانی» یا «تعزیه» (ص. 84 ـ 89) .... رفتارهای آئینی و نمادین را در تئاتر هندی «رِسلیلا» (Reslila) نیز می‌توانیم ببینیم؛ که مثلا در آن یک پارچه‌ی عریض سفید، تجسم رود جمنا (Djoumna) است. (بیشتر…)


نمایش و رقص در ایران (2)

مجید رضوانی، برگردان: مریم قره‌سو

« دلم می خواهد نمایش های شکسپیر، در نزد مخاطبان معاصر، حس ستایش و کنجکاوی را برانگیزاند، دلم می خواهد آقایان و خانم های دربار لویی چهاردهم با احساسات بسیار برای اجرای نمایش های راسین کف بزنند، باز هم دلم می خواهد اگمونتِ گوته و گفته های گیوم اثر شیلر، تخیلاتِ جوان آلمانی را به شکلی منحصر بفرد درگیر کند، اما وقتی به اجرای بسیار بدِ اُمِنید (Euménides) رجوع می کنم (بیشتر…)


نمایش و رقص در ایران (1)

مجید رضوانی، برگردان: مریم قره‌سو

کتاب نمایش و رقص در ایران، نوشته ی مجید رضوانی، یکی از معدود پژوهش های انجام شده در زمینه ی شناخت و آشنایی با ریشه و گونه های مختلف این دو هنر کهن در ایران است که در سال 1962 یعنی بیش از 53 سال پیش در پاریس منتشر شده است. در این کتاب رضوانی به مطالعه ی خاستگاه هنر نمایش و رقص در ایران باستان، شناخت، معرفی و گاه تحلیل و مقایسه ی گونه های مختلف نمایشی در ایران، تمدن های همجوار و در طی تاریخ می پردازد. هر چند گاه خط مرکزی این پژوهش مخدوش به نظر می آید، اما در کلیت خود، یکی از منابع مهم در شناخت و مطالعه ی نمایش و رقص در ایران است. (بیشتر…)


۱۰ اثر بزرگ قرن بیستم به انتخاب پییر بولز | قسمت دوم

جان شِیفر | کیوان میرهادی

۶- Luciano Berio, Sinfonia این قطعه به سفارش فیلارمونیک نیویورک و در زمان رهبری لئونارد برنستین نوشته شد. فکر می کنم لوچانو بریو تحت تاثیر اجرای برنستین از مالر قرار گرفته و خیلی خوشش آمده بود بنابراین در اواسط قطعه Sinfonia چیزی مثل… حالا نگوییم… کولاژ – چون خود بریو از این لفظ خوشش نمی آمد ولی کولاژ بود! – جا گرفته. از Fischpredigt از اثر معروف مالر بنام Des Knaben Wunderhorn بگیرید تا جملاتی از برلیوز و بتهوون تا اشتوکهاوزن و من را گذاشته بود آن وسط. به هر حال sinfonnia قطعه ای خارق العاده است زیرا بریو همانند برلیوزتخیل تئاتری قدرتمندی در آثار کنسرتی خود بروز می داد می خواهم بگویم تئاتر عملا همه چیز بریو بود بدین ترتیب سینفونیا هم طبیعت تئاتریِ خالص دارد . (بیشتر…)


۱۰ اثر بزرگ قرن بیستم به انتخاب پییر بولز | قسمت اول

جان شِیفر | برگردان: کیوان میرهادی

  بیست و ششم مارس ۲۰۱۵ نودمین سالگرد تولد یکی از بزرگ ترین و تاثیر گزارترین موسیقیدانان تاریخ کلاسیک یعنی پییر بولز بود که بیشترین ضربات نابودکننده بر پیکر فرهنگ اروپایی را در سال های پس از جنگ جهانی دوم همین آدم فرود آورد. بولز در آمریکا به رهبر ارکستر معروف تر است و نیز حضور خلاقانه اوایل دهه ۷۰ وی در سمت مدیر هنری ارکستر فیلارمونیک نیویورک که تماشاچیان را وادار می کرد روی قالی کف زمین بنشینند شایان ذکر است . یکی از کارهای ماندگار او دوبار ضبط عالی و بدون نقص “پرستش بهار” استراوینسکی با ارکستر کلیولند است. (بیشتر…)


پیشنهاد سازباز SAAZBUZZ SUGGESTS