بابک بوبان
استاد فرامرز پایور،رنگ ها و چند قطعه
The Rengs & Other Pieces
Babak Bouban
دربارهی این اثر به قلم بابک بوبان میخوانیم: «مجموعهی حاضر شامل شانزده اثر از آثار استاد فرامرز پایور است که به غیر از یکی یعنی قطعهی «گفتگو» که دونوازی سنتور با ویُلن است باقی همه با سنتورِ تنها اجرا شدهاند: دوازده رِنگ (راستکوک) از هفت دستگاه و متعلقاتش از کتاب مجموعهی پیشدرآمد و رنگ، سه قطعه از کتاب قطعات مجلسی و یک دونوازی با ویُلن به نام «گفتگو».
رنگهای استاد پایور علاوه بر شباهت فراوان به رنگ های پیش از خودش، دارای ویژگی های موسیقی و سنتور پایور نیز هست: تحرک بالا، استفادهی آگاهانه و بجا از مضراب و تکنیک مختص ساز سنتور مانند مضراب جفت و سرمضراب و تکیه و ریز، استفادهی تقریباً مساوی از پوزیسیونهای سهگانه از جملهی آن ویژگی هاست. تعدادی از این رنگها (نه همه) توسط گروه سازهای ملی و گروه اساتید هر دو به سرپرستی استاد پایور در اجراهای زنده، تالارهای کنسرت و استودیوی تلویزیون و همچنین ضبط های استودیویی اجرا و ضبط شده و نسخه های صوتی و تصویری آنها موجود است. اما شنیدن صوت تنها معدودی از این رنگها با سنتور خودِ استاد میسر است؛ چرا که ایشان آنها را با ساز تنها اجرا نکرده است. بهعلاوه، از تعدادی از این رنگ ها حتا اجرای گروهی نیز موجود نیست. به این ترتیب، با مجموعهی حاضر میتوان به تمام رنگهای فرامرز پایور با سنتورِِ تنها گوش داد. در مورد سه قطعه ای که از کتاب قطعات مجلسی نیز انتخاب و اجرا شده حکایت مشابه است. به این معنا که یا از آنها اجرای سنتور خود استاد موجود نیست یا با گروه و یا نه با گروه و نه با ستورِ تنها. از دونوازیِ «گفتگو» اجرای استاد پایور با استاد صبا موجود است (ضبط شده در میانهی دههی سی خورشیدی)؛ اما از آنجایی که اجراکنندگان اثر حاضر «گفتگو» را با نظارت استاد پایور تمرین و اجرا کرده بودند و همچنین به دلیل این که نت چاپ شدهی قطعه با اجرای قدیمی استاد پایور و صبا تفاوت دارد «گفتگو» هم در فهرست این مجموعه قرار گرفت.»
راست پنجگاه (رِنگ) Reng Rastpanjgah |
دشتی (رِنگ) Reng Dashti |
همایون (رِنگ) Reng Homayun |
ماهور (رِنگ) Reng Mahur |
نوا (رِنگ) Reng Nava |
سه گاه (رِنگ) Reng Segah |
اصفهان (رِنگ) Reng Bayat-e Esfahan |
چهارگاه (رِنگ) Reng Chahargah |
افشاری (رِنگ) Reng Afshari |
ابوعطا (رِنگ) Reng Abu ata |
شور (رِنگ) Reng Shur |
بیات ترک (رِنگ) Reng Bayat Tork |
گفتگو (دو نوازی برای ویلن و سنتور) (قطعه) Goftegu |
مقدمهی عشاق (قطعه) Oshaq Introduction |
لیلی و مجنون، بختیاری و مؤالف (قطعه) Leyli O Majnoon,Bakhtiyari Moalef |
مقدمهی بیداد (قطعه) Bidad Introduction |