شاهرخ راعی ساکنان هر دیار و مردمان هر قومی جلوه‌های فاخری از هنر و ادبیات و نمادهایی از اندیشه ی نیاکان خود را در گنجینه ی فرهنگ خویش دارند. پدیده‌هایی که حاصل دریافت آن مردمان از زیبایی‌های آفرینش و نگرش آنها به هستی بوده و متاثر از پیچیدگی‌های روحی و شیوه ی معیشت آنان و نیز حاصل روزگارانی است که پشت سر گذارده اند. این شاخصه‌های فرهنگی جلوه‌هایی از حضور آن قوم در کارگاه هستی است و هر کجا که نامی از آن دیار به گوش رسد آن جلوه‌های هنر و فرهنگ است که در ذهن نقش می‌بندند. این پدیده‌ها جایگاهی ویژه در دل مردمان آن دیار داشته و همگام با جامعه ی آنان رشد، دگرگونی و شاید هم تکامل می‌یابند. (بیشتر…)
محمود خوشنام اگر از نمایش مذهبی "تعزیه" بگذریم که درازای تاریخ موسیقی صحنه ای در ایران به صد سال نمی رسد، عارف قزوینی و میرزاده عشقی نخستین کسانی هستند که میل و رغبت بسیار به موسیقی صحنه ای نشان داده اند. هر دوی آن ها که از "مهاجران" نیز بودند، در استانبول بادیدن موزیکال هایی چون آرشین مالالان و مشدی عباد به این فکر افتادند که در بازگشت کارهای مشابهی را در ایران به روی صحنه بیاورند. عشقی حتی چیزی شبیه پارتیتور برای ارکستر ملی فراهم آورد و در رستاخیز پادشاهان ایران حتی نوع صداها و سازها را نیز تعیین کرد ولی از آن جا که شرایط ملی، فنی و اجتماعی هنوز مساعد نبود، میل و رغبت آنان نیز سرانجامی پیدا نکرد. (بیشتر…)
درباره موسیقی آوازی رامین صدیقی شاید بتوان آواز را یکی از اثرگذارترین عناصر موسیقایی و شنیداری تلقی کرد. گرچه قدمت آواز از نظر تاریخی قابل تعیین نیست اما به هر حال، آدمی قرن هاست که به خاصیت و جذابیت صدای خود و تأثیری که در شنونده ایجاد می کند پی برده است. بنابراین می توان آواز را به عبارتی قدیمی ترین ساز بشری تلقی کرد. ابتدایی ترین شکل های کاربردی آواز که همان ندا زدن، نقل اخبار، ابزار حفظ و انتقال تاریخچه و پیشینه ی خانواده، لالایی و ... بود. به تدریج با خلاقیت و زیبایی شناختی غریزی انسان ترکیب و به کمک ادبیات و گفتار به یک هنر جدی مبدل شد. طی قرن ها این پدیده با پیشرفت و نوآوری های متعددی روبرو بوده و حالا به اوج خود رسیده است. آوای انسانی به تنهایی آن قدر اثرگذار است که امروزه همانند زمان تولدش حتی بدون استفاده از متن و تنها به عنوان یک رنگ یا یک ساز نیز استفاده می شود. (بیشتر…)
بررسی تاریخی برنامه های آموزشی هنرستان موسیقی در ایران (قسمت اول) احمدرضا احمدی بررسی برنامه های آموزشی مراکز آکادمیک موسیقی در ایران از جمله موارد بسیار مهم برای شناخت معضل آموزشی موسیقی در ایران است. از همین رو به تاریچه‌ی تدریس موسیقی از بدو پیدایش نقبی زدیم تا آغازی شود برای رفع این مشکل. بررسی این تاریخچه به سبب گستردگی آن در چند شماره به صورت پیوسته ادامه خواهد یافت . هنرستان عالی موسیقی در سال 1293 به پیشنهاد « غلامرضا مین باشیان » ( سالارمعزز ) و تصویب وزارت معارف، قسمت موزیک نظام مدرسه‌ی « دارالفنون » به صورت آموزشگاهی با عنوان کلاس موزیک افتتاح شد. در این کلاس که دوره ای چهار ساله داشت، در کنار موسیقی نظام، موسیقی کلاسیک غرب نیز تدریس می‌شد. (بیشتر…)
لئون ترمين (1896- 1993)، مهندس الكترونيك روسی و توليدكننده ساز بود كه شهرت عمده او به خاطر اختراع سازی الكترونيكی است كه پس از او با نام خودش ثبت شد. او در 24 اوت سال 1896 در شهر سن‌پترزبورگ به دنيا آمد. نام حقيقی او لِوسرگيويچ‌ترمن1 است. ترمين در دانشگاه پتروگراد در رشته فيزيك و در كنسرواتوار سن‌پترزبورگ موسيقی آموخت. در سال 1919 به مديريت آزمايشگاه نوسانات الكتريكی در مؤسسه فنی لنينگراد منصوب شد. تحقيقات او در آن آزمايشگاه موجب گرديد كه به تركيب فيزيك و موسيقی علاقه پيدا كند. در سال 1922، سازی را كه اتروفون2 می ناميد، به لنين و پوليت‌بورو3 نشان داد و لنين دستور داد بلافاصله ششصد دستگاه از آن ساخته شود. ترمين از همان ابتدا تصميم گرفت ساز خود را به دست موسيقی دانهای جدّی بدهد و در سال 1924 اين ساز در اولين اثر سمفونيك به نام سمفونيك ميستری4 اثر آندری پاسچنكف5 و با اجرای اركستر فيلارمونيك لنينگراد و تك‌نوازی ترمين، به كار گرفته شد. (بیشتر…)
مارگارت تاچر را بیشتر به خاطر سیاستهای رادیکال اقتصادی و یکدندگی های سیاسی اش می شناسند تا تاثیرش بر موسیقی و فرهنگ بریتانیا. واقعیت این است که خانم تاچر شاید به طور مستقیم خدمت چندانی به فرهنگ و هنر در بریتانیا نکرد، ولی خشم حاصل از سیاستهای اقتصادیش در قشر کارگر آن دوره باعث تولید یکی از بهترین دوره های موسیقی اعتراضی در تاریخ بریتانیا شد. در اواخر دهه هفتاد میلادی جنبش پانک در موسیقی صدای نارضایتی جوانان از وضعیت موجود را به گوش مردم رساند. پیروزی خانم تاچر در سال ۱۹۷۹ و سیاستهای اقتصادی اش آتش موسیقی و فرهنگ پانک در بریتانیا را در دهه هشتاد میلادی شعله ورتر کرد. (بیشتر…)
مروری بر مبانی موسیقی راک مهران پورمندان هنگامی که «الکسیز کورنز» خواننده و گیتاریست انگلیسی گروه بلوز خود را با مشارکت «سیریل دیویس» خواننده نوپای انگلیسی تشکیل می‌داد در واقع شیوه‌ی موسیقی بلوز دیگر برایش ارضا کننده نبود، بنابراین با به کارگیری الگوهای «ریتم-بلوز» و هارمونی ای ساده، با دعوت از «دیک هک اشتال اسمیث» نوازنده ساکسفون،یک بخش «هردباپ» به آثارش افزود تا به شیوه‌ی دلخواه موسیقیایی اش نزدیک شود. با این کار «کورنر» قصد داشت تا از ریتم‌های قرار دادی «جاز» دوری جوید؛ به همین دلیل در گروه خود از «چارلی و اتس» و «جینجر بیکر» به عنوان نوازنده درامز استفاده کرد تا الگوهای ریتمیک متفاوتی را خلق کند. (بیشتر…)
خلاصه در باب نيروانای کِرت کوبِين و موسيقی آلترناتيو اديب وحدانی «در رويای آن نفر که می توانی باشی بودن، آن چه که هستی را به هدر دادن است.» کِرت کوبِين نيروانا با تقريباً چهار-پنج آلبوم و حدود پنج سال حضور در صحنه موسيقی به عنوان يک گروه دارای قرارداد ضبط موسيقی (بیشتر…)
محسن شهرنازدار نوروز بزرگم بزن ای مطرب امروز/ زیرا که بود نوبت نو روز به نو روز «نوک روج» یا «نوگ روز» درزبان پهلوی و یا همان نوروز باستانی ایران، رابطه مستقیمی با نظام معیشتی ساکنان فلات ایران داشته است. یکجانشینی و تسلط بر منابع خاک و آب ، میراث نیاکانی است که کشاورزی را به عنوان سیستم معیشتی خود برگزیدند (بیشتر…)
شاهین فرهت دفترچه های یادداشت و مکاتبات بتهون چنین نشان می دهد که سال ها قبل از ساختن سمفونی نهم، فکر ساختن اثری که ایده آل برادری و برابری انسانها در آن مطرح باشد او را مشغول کرده بوده است. این ایده آل برای وی رسیدن به یک هدف انسانی بود که بالاخره در آخرین سمفونی یعنی سمفونی نهم به کمال رسید. (بیشتر…)
سحر طاعتی نوستالژی روزهای انقلاب تا حد زیادی متاثر از موسیقی است. هنرمندان موسیقی در این دوران دوشادوش انقلاب مردم حرکت کردند تا جایی که گاه مردم با بهره گرفتن از آنها، در خیابان ها شعارهای شان را سر می دادند. البته حرکت های انقلابی هنرمندان موسیقی که امروز دایره بزرگان موسیقی را تشکیل می دهند، از همان سال های آغازین دهه ۵۰ (بیشتر…)
حسین سعیدی سفر ناصرالدین شاه قاجار به اروپا نقش غیرقابل انکاری در ورود هنر غربی به یکی از اصلی ترین مراکز هنر مشرق زمین یعنی ایران داشته است. همانگونه که وی را نخستین آکتور سینمای ایران می نامند و این شاه قاجار را تاثیر گذار ترین فرد در ورود امکانات سینما، عکاسی و . . . به ایران نیز می دانند، (بیشتر…)
